Agile czy Waterfall? Którą metodykę wybrać do projektu?

​

O metodykach zwinnych (ang. Agile) jest stosunkowo głośno przynajmniej od kilku lat, często w kontekście wypierania tradycyjnej kaskadowej (ang. Waterfall) metodyki projektowej. Obie metodyki są bez wątpienia w czołówce pod względem popularności. Dziś przyjrzymy się bliżej obu modelom pracy z projektami i przekonamy się, czy elastyczne podejście do zarządzania projektem rzeczywiście na dobre wyprze kaskadowy model pracy.

Model Agile – skąd się wziął i na czym polega?

„Zwinna” metodyka projektowa miała swój początek w 2001 roku – opracowano ją w tzw. Agile Manifesto, będącym deklaracją nowych, wspólnych zasad dla metod tworzenia oprogramowania. Choć model Agile powstał z myślą o branży IT, można go z powodzeniem stosować w przypadku różnych innych projektów.

W Manifeście Agile zawarto podział procesu projektowego na następujące etapy:

• Planowanie (Plan) – wstępna faza polegająca na analizie oczekiwań klienta oraz podstawowych założeń projektu (koncepcji, cech produktu, budżetu itp.).
• Projektowanie (Design) – na tym etapie określa się kluczowe komponenty projektu i ustala sposób ich realizacji.
• Rozwój/Programowanie (Development) – właściwe prace nad ustalonym zadaniem.
• Testowanie (Test) – porównanie efektów pracy z oczekiwaniami klienta i ustalonymi wcześniej wymaganiami. Jeśli nie zostały spełnione wymagania projektu, produkt wraca do poprzedniego etapu.
• Implementacja (Release) – gotowy produkt trafia w ręce klienta/ na rynek (zależnie od charakteru projektu).
• Informacja zwrotna (Feedback) – w ramach tego etapu projektowania zespół projektowy otrzymuje informacje na temat opinii i ogólnej oceny produktu wystawionych przez klienta.

Charakterystyczną cechą metodyki Agile jest podział projektu na mniejsze, trwające kilka tygodni, iteracje (sprinty) – dzięki temu wydaje się on mniej skomplikowany i łatwiejszy w realizacji. Kolejne etapy są planowane na podstawie bieżących wydarzeń, a każdej iteracji odpowiada realizacja kolejnego elementu projektu. Podejście iteracyjne pozwala na bieżąco testować wyniki prac, dzięki czemu przez cały czas trwania prac ma się pewność, że produkt jest zgodny z wymaganiami/potrzebami klienta.

Środowisko pracy wykorzystujące metodykę Agile stale ewoluuje, wobec czego członkowie zespołów muszą być zdolni do elastycznego dostosowania się do zmiennych założeń projektowych i wynikających z nich wyzwań. Przez wzgląd na stały kontakt z klientem potrzebne będą też odpowiednie narzędzia, takie jak system CRM.

Zalety i wady metodyki Agile

Zalety metod Agile to przede wszystkim:

• Elastyczny, a przy tym szybki proces rozwojowy projektu.
• Krótkie cykle (sprinty) umożliwiające skupienie się na jakości (dzięki szybkiemu znajdowaniu i usuwaniu błędów w trakcie przygotowywania projektu).
• Modułowość działań pozwalająca na pracę w małych zespołach bez opóźniania/wstrzymywania procesu rozwojowego.
• Iteracyjny proces wykonawczy umożliwiający szybkie wprowadzanie zmian na każdym etapie prac (dzięki czemu produkt spełnia wymagania klienta przez cały czas).

Wady zwinnego opracowywania projektów:

• W projektach opartych na zasadach Agile konieczne jest zaangażowanie tzw. Scrum Mastera, przewodnika i mentora, którzy zajmą się zarządzaniem kierunkiem prac i relacjami w zespole projektowym.
• Każda zmiana wymaga weryfikacji i akceptacji klienta, co przy ich dużej liczbie może wydłużyć realizację projektu.
• Zespoły projektowe muszą wykazywać się dobrą samoorganizacją i dyscypliną pracy, zwłaszcza gdy składają się głównie z pracowników zdalnych.

Metodyka Waterfall – podstawowe założenia

Model kaskadowy (od ang. waterfall – wodospad/kaskada) również ma swoje korzenie w IT. To popularna metoda tworzenia oprogramowania, którą opisał w artykule Managing the Development of Large Software Systems z 1970 roku Winston W. Royce. Jak może sugerować jego nazwa, model Waterfall skupia się na wykonywaniu podstawowych czynności w ramach danego projektu jako następujących po sobie kolejno, odrębnych faz projektowych. Etapy realizacji projektu metodą kaskadową to:

• Planowanie systemu – zebranie informacji od klienta i sprecyzowanie jego wymagań.
• Analiza systemu – ten etap to przede wszystkim ocena wymagań pod względem ich wykonalności.
• Projekt systemu – tutaj ustalane są najważniejsze cechy i funkcje produktu.
• Implementacja – prace nad wykonaniem zadania.
• Testowanie – etap obejmujący testy każdego elementu i usuwanie wykrytych nieprawidłowości.
• Wdrożenie – przekazanie produktu, zachodzące w momencie, gdy spełnia on wszystkie wymagania określone na wczesnym etapie projektu.
• Konserwacja – opieka nad produktem – utrzymywanie stabilności, wprowadzanie dodatkowych funkcji itd.

Metodyka Waterfall zakłada sumienne wypełnianie raz ustalonego planu, nieprzekraczalny, stały budżet, prowadzenie szczegółowej dokumentacji wszystkich działań (przy czym bardzo pomocny jest elektroniczny obieg dokumentów) oraz rygorystyczne przestrzeganie terminów. Zespoły projektowe muszą więc trzymać się sztywnych ram i nie ma tu miejsca na improwizację.

Zalety i wady modelu kaskadowego

Zalety modelu kaskadowego obejmują:

• Łatwe zarządzanie projektem, niezależnie od wielkości zespołu (dzięki uporządkowaniu procesów).
• Stabilność pracy zespołu zapewnioną przez z góry ustalone cykle rozwojowe (szczególnie ważne w przypadku zespołów o małym doświadczeniu).
• Mniej skomplikowany proces wykonawczy z małą liczbą zmiennych.
• Ułatwione zarządzanie ryzykiem i oczekiwaniami ze względu na z góry określone budżety.

Wady metodyki Waterfall to:

• Wolniejsze postępy i nieelastyczny podział prac ze względu na sekwencyjność procesu projektowego – kolejna faza może zacząć się dopiero po zakończeniu poprzedniej.
• Wykrywanie usterek następuje dopiero pod koniec prac.
• Możliwe trudności z wprowadzaniem zmian na późniejszych etapach ze względu na stałe, określone na początku ramy projektu.
• Brak stałej interakcji z klientem (a tym samym informacji zwrotnej) w trakcie prac może spowodować, że gotowy produkt nie będzie odpowiadał jego aktualnym wymaganiom.

Kiedy warto zdecydować się na daną metodykę?

Wybór odpowiedniej metodyki zależy przede wszystkim od charakteru konkretnego projektu, relacji z klientami oraz doświadczenia zespołu wykonawczego. Biorąc to pod uwagę, po model Agile powinno się sięgać, gdy:

• Organizacja dąży do ciągłego doskonalenia własnych procesów.
• Przedsiębiorstwo chce uprościć swoje procesy projektowe i przyspieszyć reakcję na zmiany.
• Firmie zależy na dynamicznym rozwijaniu usług i produktów na bazie szybkich informacji zwrotnych.
• Między zespołami, klientami i podmiotami zewnętrznymi często dochodzi do ścisłej współpracy.
• Firma dysponuje doświadczonymi zespołami projektowymi, które sprawnie zarządzają swoją pracą.

Model kaskadowy sprawdzi się, gdy:

• Firma nie może sobie pozwolić na ryzyko lub liczne zmiany.
• Klienci nie mają zasobów/czasu na częste konsultacje.
• Zespoły projektowe nie mają dużego doświadczenia, przez co potrzebują przewidywalnego harmonogramu prac i z góry określonego budżetu.
• Większość projektów jest prosta i mało wymagająca.
• Przedsiębiorstwo pracuje głównie nad projektami długoterminowymi.

Niezależnie od tego, na którą metodykę zdecyduje się Twoja firma, w ofercie FlowDog znajdziesz wiele przydatnych narzędzi usprawniających procesy projektowe i zarządzanie produkcją.